දැන් කට්ටිය උඩ දාගෙන ඉෂිතලා, රමන්ලා, ශිවන්යලා, සරණ පූසා ව බැලුවට මොකද, ඕවා හරියට පහුගිය දවස්වල අවුරුද්දට පත්තු කරපු අහස් කූරු වගේ. සේරම ලස්සන කතාව තියෙනකන් විතරයි. ඉවර වෙලා මාසෙකට පස්සේ අහල බැලුවොත්, එකෙක්ට මතක නෑ එහෙම ටෙලිනාට්‍යයක් තිබුණද කියලවත්.
80, 90 දශකවල අපි බලපු ටෙලිනාට්‍යවලයි, මේ මෙගා රැල්ලයි අතර වෙනස වෙන්නේ ඕක. ඒ ටෙලිනළු විකාශය අවසාන වෙලා අවුරුදු 30ක් විතර ගෙවිලා ගිහිල්ලා. ඒත් අදටත් මේවයේ කතාව, චරිත, තේමා ගීත, නළු නිළියන් අපි අතරේ තවමත් ජීවමානයි.
අලුත් අවුරුද්ද මුල ම පරණ කතන්දර මතක් කරනවා කියලා කෙනෙක්ට හිතෙන්න පුළුවන්. ඒත් මේ ටෙලිනාට්‍ය ගැන කොච්චර කියෙව්වත් එපා වෙන්නේ නැහැ. අපේ බුද්ධික ලියපු ටෙලිනාට්‍ය එකතුවට තවත් කොටසක් එකතු කරන්න මං හිතුවේ ඒකයි.
එහෙනං, පොඩ්ඩක් ළමා කාලෙට ගිහින් එමුද?
1. කන්දේ ගෙදර
“ශ්‍රී ලංකාවේ එක් දිසාවකට, එක් පුරයකට, එක් දනව්වකට, එක් ගම්මානයකට සීමා නොවන කන්දේ ගෙදර ඇත්තෝ, අප හැමගේ ඥාති මිත්‍රයෝ ද වන්නාහුය. විශ්‍රාමලත් විදුහල්පතිවරයෙකු වන කන්දේ ගෙදර බාල මහත්තයා මේ නිවසේ ප්‍රධානියා වෙයි. ගේ දොර, දේපොළ සහ දූ දරුවන් පිළිබඳ වගකීමෙන් හැසිරෙන ලොකු හාමිනේ, බාල මහත්තයාගේ දයාබර බිරිඳයි,…“
මතකද මේ වචන පෙළ? “කන්දේ ගෙදර” කතාවේ පළමුවෙනි කතාංගය පටන්ගන්නේ මේ විදියට. මේ කතාවේ ඉඳපු බාල මහත්තයා, ලොකු හාමිනේ, සෙනරත්, මයුරා, කුමාරි, සුභාෂ්, සඳුන්, අල්මේදා, කාලගුනේ, චාමරී, රන්ජන් වගේ චරිතවලින් නිරූපණය වෙන්නේ එක පවුලක ට සීමා වෙච්ච කතන්දරයක් නෙවෙයි. අපේ සමාජයේ ඉන්න පුද්ගල චරිත බොහොමයක් මේවයින් දැකගන්න ලැබුණා. රම්‍යා වනිගසේකර, රෝහණ බැද්දගේ, වීනා ජයකොඩි, ජයලත් මනෝරත්න වගේ නළු නිළියන් රැසක් මේකේ රඟපෑවා.
2. අසල්වැසියෝ
“අයි නෝ ද ලෝ පුතා”
ගොඩ පෙරකදෝරුවෙක් වුණු “පෝල් මහත්තයා”ගේ කටින් නිතරම පිටවෙන කතාවක් තමයි මේක. රටේ නැති බොරු පුරාජේරුකම් කියෙව්වට, පුත්තු දෙන්නත් එක්ක කුලී කාමර ගානේ ජීවිතේ ගැටගහගන්න, ඔහු සෑහෙන දුකක් වින්දා. කුලී සල්ලිවලින් දූවරු තුන්දෙනෙක් ව නඩත්තු කරන “ජොසපින් නෝනා”ගේ ගෙදර කාමරයක් කුලියට ගන්න පෝල් මහත්තයට සිද්ධවෙන්නෙත් ඒකයි. අසල්වැසියන් බවට පත්වෙච්ච මේ පවුල් දෙකේ පලහිලව්ව අපි දැක්කේ “අසල්වැසියෝ” ටෙලිනාට්‍යයෙන්. සමාජයේ පැතිකඩක් එක්ක, හාස්‍යය හරි අපූරුවට එක්කාසු කරපු ටෙලිනළුවක් විදියට මේක හඳුන්වන්න පුළුවන්.
3. යශෝරාවය
බලදේවගේ සරල බව, සූරතිස්සගේ අහිංසක බව, සුනිමල්ගේ සෙල්ලක්කාරකම, රංජනීගේ මුරණ්ඩුකම වගේම, මේ අතරේ දෝලනය වන සුදු හාමිනේගේත්ගේ , රංජනීගේ තාත්තාගේ අසරණකමත් ගැන කියවුණු “”යශෝරාවය”” හරිම අනර්ඝ නවකතාවක්. සෝමවීර සේනානායක මහත්මයා අතින් ලියවුණු මේ පොත, අපට ටෙලිනාට්‍යයක් විදියට ඒ දවස්වල දැකගන්න ලැබුණා ඔයාලට මතක ඇති. ලකී ඩයස්, අයිරාංගනී සේරසිංහ වගේ ප්‍රවීණ නළු නිළියන්ගේ රංගනයෙන් මේ කතාව හැඩවුණා.
4. වෙද හාමිනේ
“සඳකැන් දහරින් – දෙනුවන් පිරිලා
දෙනුවන් කැළුමින් – පියුමන් සැලිලා”
ගීතය ඇහෙද්දී ම ඔයාලට මතක් වෙනවා ඇති මේ ටෙලිනාට්‍යය මොකක්ද කියන වග. දරුණු රෝගයකින් පෙළෙන නාගරික පරිසරයක හැදුණු “ගුනේන්ද්‍ර” ත්, ඔහුව සුවපත් කරන “මංගලිකා”ත් වටා ගෙතුණු මේ ටෙලිනළුවේ නම “වෙද හාමිනේ”. ඕනේ ම දැවැන්ත චරිතයක් හරි ම ස්වභාවික විදියට රඟපාන්න කමල් අද්දරආරච්චි ට තියෙන හැකියාව, ගුනේන්ද්‍රගේ චරිතයෙන් අපට හොඳින් ම දැකගන්න පුළුවන් වුණා. නැසීගිය රෙබෙකා නිර්මලී මහත්මියගේ අපූරු රංගනය, වෙද හාමිනේ හෙවත් “මංගලිකා”ගේ චරිතය අපට හැමදාටම මතක තියෙන එකක් කළා.
5. ඉටි පහන්
“ඉටිපහන්” ටෙලිනාට්‍යය බිහිවුණේ සුමිත්‍රා රාහුබද්ධ මහත්මියගේ “ඉටිපහන්” නවකතාව පදනම් කරගෙනයි. ලංකාවේ බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත යුගයේත්, ඉන්පස්සෙත් ජීවත්වෙච්ච ගම්බද ගැහැණියකගේ කතාව මේකෙන් දකින්න ලැබුණා. නන්දා මාලිනියන් මේකේ තේමා ගීය විදියට ගායනා කරපු “ඉටි පහනක්දෝ මා” ගීතය, අදටත් දුලීනාගේ අසරණ බැල්ම අපට මතක් කරලා දෙනවා.
6. ගජමන් නෝනා
මහා මැදුරක ඉපදුණත් බොහොම අවාසනාවන්ත අසරණියක් විදියට මිය යන්න සිදු වුණු ගජමන් නෝනාගේ ජීවිත කතාව අපි දැක්කේ “ගජමන් නෝනා” ටෙලිනාට්‍යයෙන්. වසන්ති චතුරානි, ජයලත් මනෝරත්න, රොජර් සෙනවිරත්න වගේ ප්‍රවීණ රංගන ශිල්පීන් ශිල්පිනියන් මේ ටෙලිනළුව හැඩ කළා.
7. සුසීමා
පිටරට අයට කොමික් බුක් වගේ තමයි ඒ කාලේ ලංකාවේ චිත්‍ර කතා ජනප්‍රිය වුණේ. “සුසීමා” කියන්නේ ජනක රත්නායක අතින් නිර්මාණය වුණු ඒ වගේ චිත්‍ර කතා අතරින් එකක්. ඉතින් ඒ ඇසුරෙන් බිහිවුණු සුසීමා ටෙලිනාට්‍යයෙන් විකාශය වෙද්දී, අපි සෑහෙන්න පුංචියි. මත්ද්‍රව්‍ය එක්ක ගැටෙන, සංගීතමය පසුබිමක් තියෙන තරුණ ජීවිත කීපයක් ගැන තමයි මේකේ කතාව තිබුණේ. මේ ටෙලිනාට්‍යයේ තිබුණු “දෑස පියා ගත් කල” ගීතය, අදටත් සෑහෙන්න ජනප්‍රියයි.
8. රතුරෝස
“චාපා” ඉඳපු රතු රෝස, ඒ කාලේ විකාශය වෙච්ච ජනප්‍රිය ආදර කතාවක්. අපේ කාලයේ සින්ඩරෙල්ලා කතාන්දරයක් මේකෙන් කියවුණා. හැබැයි මේ ටෙලිනලුවේ “චාමිං” කුමාරයා, පේන තරම් “චාමිං” නැහැ . කමල් අද්දරආරච්චි, වන්දනා ලියනාරච්චි, සතිස්චන්ද්‍ර එදිරිසිංහ වගේ නළු නිළියන් තමයි මේකේ රඟපෑවේ.
තවත් විශේෂ දෙයක් මෙතැනදී මතක් කරන්න ඕනේ. මේ ටෙලිනාට්‍ය අධ්‍යක්ෂණය කළේ රන්ජන් ද සිල්වා මහත්මයයි. රතු රෝස ටෙලි සිත්තමෙන් ලැබුණු ජනප්‍රියත්වය නිසා ම, රන්ජන් මහත්මයාගේ පසුකාලීන ටෙලිනාට්‍යවලත් පාවිච්චි වුණේ ඒකෙ තේමා සංගීතයමයි.
9. ඇල්ල ළඟ වලව්ව
ඇල්ලක් ළඟ තියෙන පුරාණ වලව්වක, උරුමක්කාරයන්ගේ දුක්මුසු ඉරණම කියවුණු “ඇල්ල ළඟ වලව්ව”, අපි පොඩි කාලේ බලපු තවත් අපූරු ටෙලිනළුවක්. වලව්වේ මුරකාරයාගේ දුවගේ අභිරහස් මරණයත් එක්ක බැඳුණු මේ කතාව, ත්‍රාසය, භීතිය, කුතුහලය අවුස්සමින් අපේ අවධානය දිනාගන්න සමත් වුණා. අයිරාංගනී සේරසිංහ, සිරිල් වික්‍රමගේ, ජැක්සන් ඇන්තනී වගේ ම, ඒ කාලේ ජනප්‍රිය ටෙලි තරුවක් වුණු අචලා අලස් මහත්මියත් මේකේ ප්‍රධාන චරිතයක් රඟපෑවා. හැබැයි ගොඩක් අය නොදන්න කතාවකුත් මේ ටෙලිනාට්‍යයේ තියෙනවා. ඒ මේක ඇත්තට ම ලාදුරු රෝගය ගැන දැනුවත් කිරීමේ පරමාර්ථයෙන් හදපු ටෙලිනලුවක් කියන එක.
10. දූ දරුවෝ
ඩල්සි නෝනා, සුදු සීයා, දීප්ති, ප්‍රියන්වදා, නන්දනී, පුන්සිරි, සුධර්මා වගේ චරිත අපි දන්නා අඳුනන චරිත බවට පත්වුණේ දූ දරුවෝ ටෙලිනාටකයෙන්. මේක පවුලක නිර්මාණය, විකාශනය වගේම විහිදීම හරිම ලස්සනට පෙන්නුම් කරපු කතාවක්. මෙගා රැල්ලේ ටෙලිනාටකවලට, මුල් පියවර ගැනෙන්න ඇත්තේ මේ ටෙලිනලුවෙන් බවයි අපේ නම් අදහස.
11. සත්සර රංගන
90 දශකයේ විකාශය වෙච්ච දීර්ඝත ම ටෙලිනාට්‍ය අතරින් පළමු තැනක් ගන්නේ සත්සර රංගන ටෙලිනළුව බව සැකයක් නැතුවම කියන්න පුළුවන්. හැබැයි දැන් තියෙන මෙගා ටෙලි රැල්ලේ වගේ අතාත්වික බවක් මේ කතා මාලාවේ තිබුණේ නැහැ. එදිනෙදා ජීවිතේ මිනිස්සු මුහුණ දෙන අත්දැකීම් ඇසුරෙන් මේකේ කතාංග නිර්මාණය වුණා. ගොඩක් වෙලාවට ඒ කාලේ තිබුණු ජනප්‍රිය ගීත දෙක තුනකුත් මේ කතාංගවලට අඩංගු වෙලා තිබුණු හැටි ඔයාලට මතක ඇති.
12. රේඛා
“නීල නුවන් යුග කවියක් විය ඔබගේ – පන්හිඳ තුඩගේ පැටලී
ඇයගේ හඳින් ගැලු සෙනෙහස – සිතුවමක් විය තෙලි තුඩගේ දැවටී”
ෂහ්! කොච්චර ලස්සන ගීතයක් ද? අපේ ටෙලිනාට්‍ය වංශකතාවේ පළමුවෙනි සංගීතමය ටෙලිනාට්‍ය විදියට මේ රේඛා ටෙලිනාට්‍යය හඳුන්වන්න පුළුවන්. මේක බොහොම සරළ, ඒත් ලස්සන ප්‍රේම කතාවක්. ලක්ෂ්මන් විජේසේකර මහත්මයා සංගීත ගුරුවරයෙක් විදියටත්, දේවිකා මිහිරානි මහත්මිය නර්තන ශිල්පිනියක් විදියටත්, චන්ද්‍රලේඛා පෙරේරා මහත්මිය ගායිකාවක් විදියටත් මේ ටෙලිනාට්‍යයේ රඟපෑවා. මේ ගීතය විතරක් නෙවෙයි, රේඛා ටෙලිනාට්‍යයේ තිබුණු ‘වන සිව්පාවුන්’, ‘දැල් වූ පහන්’ වගේ ගීත අදටත් අපි අතර ගොඩක් ජනප්‍රියයි.
13. සමුද්‍ර ඡායා
මේකත් සංගීතයට බර ආදර කතාවක්. පිස්සුවෙන් වගේ කෙල්ලෙක්ට ආදරේ කරන, කොල්ලෙක්ගේ කතාව මේ ටෙලිනාට්‍යයෙන් දැකගන්න ලැබුණා. හැබැයි කෙල්ල හැදිලා තියෙන්නේ සෑහෙන්න නීතිරීති තියෙන ගෙදරක. ඉතින් අභියෝග ගාණකට මුහුණ දෙන්න මේ දෙන්නට ම සිද්ධ වෙනවා. කමල් අද්දරආරච්චි එක්ක, යශෝධා විමලධර්ම තමයි මේ ආදර කතාවේ ප්‍රධාන චරිත රඟපෑවේ.
ඉතින් ඔයාලටත් මතක් වෙන තවත් මේ වගේ පරණ ටෙලිනාට්‍ය තියෙනවද? එහෙනම් කමෙන්ට් එකක් දාගෙනම යන්නකෝ. එතකොට අපේ යාළුවන්ටත් ඒවා ආයෙමත් මතක් කරගන්න පුළුවන් නේ.
